وال پست چیست؟

وال پست چیست؟

وال پست یک سازه اصلی عمودی یا افقی شبیه به ستون یا تیر اما با عملکرد متفاوت است. برای اتصال دیوارها به ستون ها و تیرها و دال ها و ایمن سازی آنها از واژگونی استفاده می شود. وال پست عمودی زمانی استفاده می شود که دهانه دیوار بزرگ باشد و روی تیر از کف / دال به تیر سقف / دال ثابت شود. وال پست نوعی کلاف است با طول‌های مشخص که باعث میشود دیوار یکپارچه عمل کند.

نحوه بکارگیری وال پست:

ستونک می‌تواند از یک ناودانی حداقل نمره ۶ یا معادل آن از فولاد‌، بتن آرمه یا چوب تشکیل شده باشد‌. اگر طول تیغه پشت بند کمتر از ۱/۵ متر باشد‌، از لبه آن می تواند آزاد باشد.یکی از مشکلات متداول در ساخت ساختمانهای بتنی نبشی کشی نکردن دیوارهای نما‌دار و دیوارهای بدون نما است.وال پست‌ها برای این تعبیه میشوند که نیروهای حاصل از باد و زلزله را از دیوار به فریم منتقل کنند و از تخریب دیوار جلویری کنند. به طور عمومی، اتصال آن در انتهای متصل به فریم به صورت لوبیایی جهت مراحل نصب و بر روی فونداسیون به صورت مفصل است. وال پست می‌تواند از جنس فلز یا بتن آرمه باشد. وال پست‌های فلزی معمولاً بصورت پروفیل نبشی‌، ناودانی‌ یا قوطی است.

انواع وال پست:

وال پست که در واقع نگهدارنده دیوار است به دو صورت وال پست قائم و وال پست افقی است.

۱.وال پست‌های افقی سبب درگیری دیوار با اسکلت و استحکام دیوار خواهد شد‌.
۲.وال پست قائم در زمانی که دهانه شما بزرگ باشد از روی تیر طبقه پایین به زیر تیر طبقه بالا در دهانه جوش می‌شود‌.

اتصال وال پست:

وال پست قائم باید به گونه ای کار شود که دو سر آن کاملا در کف و سقف مهار شود. برای این کار می‌توان قبل از بتن ریزی داخل قالب‌ها پلیت جایگذاری کرد و بعد از اتمام بتن ریزی از این پلیت‌ها برای جوشکاری وال پست‌ها استفاده کرد و یا اینکه با انکر بولت اقدامبه جایگذاری پلیت در تیرها و ستون‌ها نموده و از آن برای اتصالات وال پست استفاده کرد.

کار کردن وال پست فلزی در بلوک‌های سبک:

در این موارد ابتدا محل اتصال وال پست به کف و سقف را در نقشه‌ها مشخص میکنید. پس از نصب ورق‌های اتصال، وال پست فلزی را به ورق پایینی و ورق بالایی جوش می‌دهید. در یک طرف، بلوک را به صورت کامل و در طرف دیگر، جای وال پست را از داخل بلوک توسط اره داخل میکنیم.

وال پست چگونه از تخریب دیوار هنگام زلزله جلوگیری میکند؟

هدف اصلی اجرای وال پست، جلوگیری از تخریب دیوار در هنگام زلزله است. البته این به معنای ترک نخوردن دیوار در صورت اعمال بارهای لرزه‌ای نیست. وال پست با کاهش طول آزاد دیوار و فراهم کردن امکان جابجایی جانبی، صلبیت سازه را کاهش میدهد. به این ترتیب عملکرد دیوار در برابر بارهای لرزه ای (دینامیک سازه) تقویت میشود.

تفاوت بین وال پست و ستون:

وال پست و ستون ، هر دو از المان‌های عمودی سازه هستند. با این وجود، وادار یک المان غیر باربر به شمار می‌رود که بار اعمال شده بر این المان نباید بیشتر از 1300 نیوتون باشد.

کاربرد دیگر وال پست:

کاربرد اصلی وال پست، ساخت میانقاب‌های سازه‌ای و غیر سازه‌ای مقاوم در برابر زلزله است. از کاربردهای دیگر این المان می‌توان به نگهداری پنجره، درب، پرداخت داخلی، نمای بیرونی، عایق و تاسیسات اشاره کرد. علاوه بر این، وسایل آویزی را نیز می‌توان به محل قرارگیری وادار متصل کرد. به این ترتیب، بار کمتری به دیوار وارد خواهد شد و در هنگام زلزله نیز احتمال افتادن این وسایل کاهش خواهد یافت. در مجموع وال پست نیز مانند بادبند یک المان نگهدارنده یا بطور دقیق تر نگهدارنده دیوار است.

محل استفاده از وال پست کجاست؟

با وجود کاربردهای مختلف وال پست، این المان اغلب در میانقاب‌، تقاطع دیوارهای غیر سازه‌ای، کنار بازشو و جان‌پناه مورد استفاده قرار می‌گیرد. وال پست را می‌توان در اسکلت‌های فلزی و بتنی اجرا کرد.

اجرای وال پست در میانقاب:

میانقاب، دیواری است که محدوده داخلی قاب های فولادی یا بتنی را پر می‌کند. پروفیل‌های وال پست درون میان قاب اجرا می‌شوند و عملکرد لرزه‌ای آن را بهبود می‌بخشند. در این مقاله، به معرفی الزامات اجرایی وال پست در میان‌قاب خواهیم پرداخت.

اجرای وال پست در تقاطع دیوارهای غیرسازه ای:

یکی دیگر از کاربردهای وال پست، جداسازی دیوارهای متقاطع است. در این حالت، وادار در محل اتصال دو دیوار متقاطع اجرا می‌شود.

اجرای وال پست در کنار بازشو:

وال پست در اجرای درب و پنجره‌های بزرگ نیز کاربرد دارد. در صورتی که ابعاد بازشو (پنجره یا درب) بزرگ‌تر از 2.5 متر باشد، اجرای نعل درگاه و وادار در دو طرف بازشو الزامی خواهد بود.

اجرای وال پست در جان پناه:

به منظور مهار لرزه‌ای جان‌پناه، توصیه می‌شود حداقل ارتفاع آن 1.2 متر و حداقل ارتفاع ستون‌های پیرامونی بام 1.35 متر باشد. به این ترتیب، در صورت زیاد بودن فاصله بین دو ستون، استفاده از وادار میانی می‌تواند فاصله آزاد را کوتاه و عملکرد لرزه‌ای جان‌پناه را بهبود بخشد.

انواع  دیگر وال پست چه هستند؟

وال پست یک المان ساده است که انواع زیادی ندارد. در یک دسته‌بندی کلی، وادار از نظر جهت گیری نسبت به ستون، به دو نوع قائم (موازی با ستون) و افقی (عمود بر ستون) تقسیم می‌شود. در طرف مقابل، گزینه‌های نسبتا متنوعی برای اتصال وال پست به عضوهای سازه‌ای و دیوار وجود دارد. وادار با توجه به نوع اتصالات مورد استفاده می‌تواند به صورت کشویی، تلسکوپی و به صورت پیوسته یا منقطع اجرا شود. البته استفاده از نبشی‌های منقطع برای اجرای وادار از رواج بیشتری برخوردار است. این وادارها با عنوان وال پست منقطع نیز شناخته می‌شوند.

وال پست قائم چیست؟

وادار عمودی یا قائم، پروفیلی است که موازی با ستون یا عضوهای قائم دیگر در میان دیوار اجرا می‌شود. این پروفیل معمولا به شکل H است که ساخت آن با استفاده از دو ناودانی یا چهار نبشی صورت می‌گیرد. شکل H وادار قائم برای تعبیه کردن راحت‌تر بلوک یا آجر درون آن و فراهم کردن مهار خارج از صفحه دیوار است. وال پست عمودی با توجه به محل به کارگیری، با عناوین زیر نیز شناخته می‌شود:

وال پست میانی یا وادار میانی:واداری که در میانه طول دیوار اجرا میشود

وال پست پست کناری یا وادار کناری: واداری که اجرای آن در نزدیکی عضوهای قائم و با یک فاصله مشخص (حداقل یک متر) صورت می‌گیرد.

وال پست افقی یا تیرک چیست؟

تیرک یا وال پست افقی، یک عضو افقی با مقطع فولادی یا بتنی است که ارتفاع آزاد دیوارهای بلند (بیشتر از ۳.۵ متر) را کاهش می‌دهد. تیرک معمولا به همراه وال پست انتهایی اجرا می‌شود. وال پست، علاوه بر بهبود جداسازی دیوار از قاب، نقش نگهدارنده تیرک را نیز بر عهده دارد.

مصالح تشکیل دهنده وال پست:

از نظر مصالح تشکیل دهنده به دو دسته فلزی و بتنی تقسیم می شوند که وال پست فلزی در سازه های دارای اسکلت فولادی و بتنی و وال پست بتنی در سازه های با مصالح بنایی کاربرد دارند. وال پست های فلزی یا فولادی را به شکل های ناودانی، نبشی و قوطی میسازند.

مزایا و معایب استفاده از وال پست:

خسارات جانی و مالی ناشی از ریختن دیوارها را در مواقع واردشدن بار جانبی کاهش می دهد.استفاده از وال پست فولادی موجب افزایش ظرفیت استهلاک در سازه می شود که این خود منجر به افزایش پایداری در قاب ها می گردد.به کارگیری وال پست ها می تواند از آسیب رسانی به اعضای اصلی سازه جلوگیری کند و عملکرد سازه را مناسب تر سازد. به طور کلی وال پست ها سختی سازه را افزایش می دهند. از طرفی معماران با فضابندی سازه، دیوارهای غیرسازه ای را به طور نامنظم در پلان پخش می کنند. در نتیجه این دو امر، مرکز سختی واقعی سازه متفاوت از مرکز سختی خواهد بود که در محاسبات منظور شده است ( با توجه به این که دیوارهای غیرسازه ای در محاسبات منظور نمی شوند) بنابراین فاصله بین مرکز جرم و مرکز سختی طبقات افزایش می یابد و ممان پیچشی ناشی از بار جانبی وارده که در طراحی برای آن اثری لحاظ نشده است ، افزایش می یابد.از آنجایی که نبشی های وال پست از دو طرف به کف و سقف جوش می شوند، امکان انبساط طولی نبشی در گرما وجود ندارد. بنابراین افزایش طول در نبشی دو سر مهار و جوش شده موجب کمانش می شود که خروج از محوری حدود 3-4 سانتی متر را در نبشی ها ایجاد می کند که موجب ایجاد تنش در دیوار و ترک خوردگی نازک کاری آن می شود.

معرفی نسل جدید وال پست های سبز:

اجزای غیر سازه ای که عمدتا شامل دیواره های خارجی، دیوارهای داخلی و جان پناه ها میباشند که باید به صورت غیر پیوسته(جداسازی شده از سازه اصلی)  با پیش بینی درز انقطاع اجرا شود و تاثیر اندرکنش میان قاب هاو مزاحمت برای رفتار سازه جلوگیری کند و همچنین دیوار باید در برابر نیروهای اینرسی خارج از صفحه (عمود بر صفحه کنترل شوند) مقاوم گردد که همگام وقوع زلزله با تغییر مکان ستون ها و تغییر شکل تیر ها، که موجب شکست دیوار شود. بدین معنا که عملکرد این ناودانی ها به نحوی است که دیوار را در جهت عمود بر صفحه مهار میکند.ضمنا در جهت حفظ پایداری دیوار در مقابل نیروهای درون صفحه و عمود بر صفحه می باییست دیوار به وسیله براکت های جدا کننده و میلگرد بستر مقاوم سازی گردد.