میلگرد بستر خرپایی چیست؟
میلگرد بستر خرپایی چیست؟
برای مقاوم‌سازی ساختمان در برابر زلزله از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود که یکی از پرکاربردترین این روش‌ها استفاده از میلگرد بستر میباشد. در این مقاله می‌خواهیم در مورد میلگرد بستر، انواع آن و کاربرد‌هایش صحبت کنیم این میلگردها دارای شیارهای آجدار در سطح خود هستند تا تماس بهتری با ملات یا بتن برقرار کنند. فولاد در طول زمان دچار فرسایش می‌شود، سطوح این نوع میلگردهای فولادی را با پوششی از جنس روی می‌پوشانند. این پوشش قابلیت ضد زنگ دارد و باعث افزایش عمر میلگرد و پیشگیری از فرسایش زود هنگام این میلگردها می‌شود. در نتیجه با این کار، کیفیت و طول عمر میلگرد افزایش پیدا می‌کند.
اجزای تشکیل دهنده میلگرد بستر:
با توجه به تعاریف و اطلاعاتی که در مورد میلگرد بستر در مرجع‌های گوناگون گفته شده است، جنس این میلگرد از فولاد ضد زنگ باید باشد. همچنین طبق بند 8-4-3-8 از مبحث هشتم مقررات ملی، سیم‌های طولی این میلگردها می‌بایست به طور کامل در دوغاب و یا ملات مدفون شود. این پوشش حداقل باید 16 میلی‌متر در نظر گرفته می‌شود، در صورتی که در معرض هوا یا خاک باشد. اما اگر در معرض هوا یا خاک نباشد، این مقدار می‌تواند حداقل 13 میلی‌متر باشد. همه این نوع میلگردها می‌بایست از جنس فولاد گالوانیزه (ضد زنگ) باشند. در هنگامی که بنا در معرض هوا یا خاک باشد یا اینکه در دیوار‌های داخلی که در شرایطی هستند که متوسط رطوبت نسبی بیشتر از 75% باشند، باید حتماً بوسیله روکش گالوانیزه یا اپوکسی در مقابل خوردگی محافظت شوند.
نحوه استفاده از میلگرد بستر:
میلگرد بستر یک جفت مفتول طولی است که مفتولهای عرضی به شکل نردبانی و یا خرپایی به روش جوش مقاومتی به آن متصل شده است و به دو صورت افقی یا عمودی در سازه به کار گرفته می‌شود. عاج‌های این میلگرد سبب می‌شود که به راحتی در ملات قرار بگیرد. میلگرد بستر باید در برابر رطوبت و زنگ زدن مقاوم باشد. به همین خاطر در تولید آن از روکش گالوانیزه ضد زنگ استفاده می‌شود. برای اجرای این روش، پیش از دیوارچینی می‌بایست بست آن را به حالت افقی به سازه وصل کنیم. در اسکلت‌های فلزی نصب با استفاده از میخ مخصوص فلز و تفنگ و یا بوسیله جوشکاری صورت می‌گیرد و به حالت حداقل مجموع 4 سانتی‌متر در هر 4 سمت، بست وصل می‌کنیم. اما در سازه بتنی یا از میخ مخصوص بتن و تفنگ آن و یا با استفاده از پیچ و رول بولت انجام می‌شود. بر اساس آیین‌نامه، محل قرارگیری این نوع میلگرد در هر 50 سانتی‌متر میباشد. در مرحله بعد در زمان دیوارچینی 20 سانتی‌متر انتهایی این میلگرد را خم می‌کنیم (90 درجه). سپس آن را درون بست قرار می‌دهیم. در انتها، میلگرد درون رج مورد نظر روی بلک‌ها قرار می‌گیرد و ملات روی این میلگرد تا روی بست به اندازه حداقل 1.5 سانتی‌متر اجرا می‌شود. در گام بعدی اگر طول دیوار ما بیشتر از 360 سانتی‌متر باشد، باید همپوشانی به اندازه 25 سانتی‌متر و یا 75 برابر سایز قطر آن میلگرد، اجرا می‌کنیم و سپسمیلگردها را بوسیله مفتول می‌بندیم. نکته پایانی برای اجرای میلگرد بستر در ساختمان‌های بنایی این است که در این سازه‌ها احتیاجی به اجرای بست نمی‌باشد. فقط میلگرد را بر اساس ضوابطی که گفتیم، درون رج قرار می‌دهیم.
سایز استاندارد میلگرد بستر در بازار :
میلگرد بستر غالباً با طول سه متر و مفتول چهار میل (قطر 4 میلی‌متر) تولید می‌شود. ولی یک سری از کارخانه‌ها به سفارش مشتریان این نوع میلگرد را با مفتول 6 میل هم تولید می‌کنند. عرض میلگرد بستر هم در سایز‌های 5.5 ،11 و 15 سانتی‌متر میباشد. وزن میلگرد بستر با توجه به عرض میلگرد و طول آن متفاوت میباشد و با محاسبات ریاضی به دست می‌آید. اما به طور معمول وزن میلگرد بستر نردبانی 5.5 سانتی‌متری حدوداً 670 گرم، میلگرد نردبانی 11 سانتی‌متری، 730 گرم و در نهایت نوع نردبانی و در سایز 15 سانتی‌متر دارای وزن 770 گرم می‌باشند.
برخی مزایای میلگرد بستر:
ایجاد اتصال مکانیکی برای نمای بنایی(سنگی واجری)
عدم احتیاج به بکارگیری واحد های بنایی با هندسه های ویژه
به تغییر ساخت دیوار احتیاجی ندارد.
افزایش استقامت ئ استحکام برشی درون صفحه دیوار
ایا میلگرد بستر معایبی هم دارد؟
میلگرد بستر به خودی خود هیچگونه ایرادی ندارد. اما استفاده از آن نیازمند محاسبات بسیار دقیق مدیر پروژه است. اگر طبق استاندار‌ها استفاده نشود، خسارت‌های زیادی به ساخت و ساز خواهد زد. همان‌طور که گفتیم انتخاب اندازه و مقدار مناسب میلگرد بستر نیازمند محاسبات دقیق است. بنابراین بعد از انتخاب نوع و وزن مورد نیاز، جهت اطلاع از قیمت میلگرد بستر خریدی مطمئن می‌توانید برای خرید اقدام نمایید.
کاربرد میگرد بستر:
در تولید میلگرد بستر از روش جوشکاری مقاومتی استفاده می‌شود. استفاده از این نوع میلگرد یکی از شیوه‌های استحکام و مسلح نمودن ساختمان در مقابل زلزله است. در حالت کلی ساختمان‌هایی که به صورت سفالی یا آجری ساخته می‌شوند، از مقاومت کافی در مقابل زلزله برخوردار نیستند. به همین جهت باید طوری مقاوم شوند که بتوانند بار‌ها و فشار‌های وارده در هنگام زلزله را تحمل کنند. میلگرد بستر یکی از بهترین گزینه‌ها برای انجام این کار میباشد.ما می‌توانیم این نوع میلگرد را در محل‌های مختلفی از جمله دیوار‌های آجری، سفالی، دیوار‌های باربر و دیوار‌های غیرباربر قرار دهیم. نکته دیگری که وجود دارد این است که اغلب افراد می‌پرسند چرا از سایر روش‌ها برای مقاوم‌سازی و استحکام سازه‌های آجری و سفالی استفاده نمی‌شود. دلیل استفاده از این روش این است که در این نوع سازه‌ها، مشکلاتی وجود دارد که استحکام ساختمان را تحت الشعاع قرار می‌دهد. برای حل این مشکل یکی از بهترین روش‌ها، استفاده از میلگرد بستر در سازه میباشد.
میلگرد بستر یا وال پست؟
وال پست مانند کلافی میباشد که در اندازه‌های مشخصی برای یکپارچه عمل کردن دیوار مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حقیقت آن‌ها باعث درگیری دیوار با اسکلت سازه و در نهایت مقاومت دیوار می‌شود. وال پست در واقع، نوعی نگهدارنده دیوار میباشد. وظیفه اصلی وال پست، منتقل کردن فشار‌های وارده از طرف زلزله و باد‌های شدید به قاب اصلی ساختمان میباشد که باعث عدم خراب شدن دیوار می‌شود.وال پست‌ها دارای 2 نوع عمودی و افقی می‌باشند که نوع عمودی یا قائم، هنگامی که دهانه‌های سازه بزرگ باشند از روی تیر طبقه پایین به تیر طبقه بالا وصل می‌گردد. اجرای نوع عمودی باید به شکلی باشد که فاصله افقی بین آن‌ها از 4 متر کمتر باشد. دانستن این نکته لازم است که وال پست جایگزینی برای میلگرد بستر یا بالعکس نمی‌باشد. میلگرد بستر به همراه قلاب، گیره و وال پست‌ها یک سیستم جدید به حساب می‌آید که برای مهار دیوارها استفاده می‌شود. استفاده از این شیوه مقاوم‌سازی، نسبت به سایر شیوه‌های قبلی، به چند دلیل دارای مزیت است. چند مورد از این مزیت‌ها عبارتند از: نصب آسان، مقاومت بالا، انعطاف بیشتر دیوار، اتصال قدرتمند دیوار‌های دوجداره و غیره.
نحوه اجرای میلگرد بستر در دیوارها:
به طور کلی نحوه اجرای میلگرد بستر در دیوار از دو صورت افقی و قائم (عمودی) استفاده می‌شود. در شیوه افقی، به طور معمول آرماتور‌های 4 تا 6 میلی‌متری بکار گرفته می‌شود که به حالت نردبانی یا خرپا و در فواصل معینی بین آجر، مواد سیمانی و یا بلوک قرار داده می‌شود. می‌توان بوسیله جوشکاری آن‌ها و یا بکارگیری گیره و قلاب، برای مهار این نوع میلگرد اقدام کرد.پیش از شروع دیوارچینی بهتر است تا بست را به صورت افقی به سازه اتصال دهیم. معمولاً نصب بست به اسکلت سازه فلزی، با استفاده از میخ ویژه فلز صورت می‌گیرد. با توجه به آیین‌نامه و به صورت استاندارد باید در هر 50 سانتی‌متر، این میلگرد قرار بگیرد. همین گونه که از اسم آن مشخص است، میلگرد بستر به صورت قائم (عمودی) در بین آجر یا بلوک‌ها قرار داده می‌شود و همچنین جهت مهار کردن آن، از قلاب، نبشی و گیره استفاده می‌کنند.
تعریف میلگرد بستر:
میلگرد بستر از مجموعه از جنس فولاد ضد زنگ یا استینلس استیل می باشد که برای تقویت دیواری های آجری و یا بلوک سیمانی، در بین سنگ بنایی که به نحوی ترک خورده یا شکستگی دارد مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین میلگرد بستر برای ستونهای بنای ساختمان به منظور باربری عمودی و مایل تاثیر به سزائی دارد. برای ساخت میلگرد بستر می بایست بحث رطوبت ملات ساختمان و امکان زنگ زدگی میلگرد در ملات بستر به کار رفته را در نظر گرفت چرا که در غیر این صورت اگر میلگرد بستر زنگ بزند، نه تنها به مقاومت سازه کمکی نخواهد نمود بلکه خود عاملی برای از بین رفتن آن خواهد گردید. اما با توجه به در نظر گرفتن هزینه های ساختمان، استفاده از جنس فولاد زنگ نزن عملا گران تمام می شود. در این جا می توان از میلگرد های متداول گالوانیزه استفاده نمود. میلگردهای گالوانیزه در واقع همان میلگردهای ساده فولادی هستند که لایه ای از فلز روی (زینک) به منظور محافظت در برابر زنگ زدگی روی آن قرار گرفته داده شده است. برای میلگرد بستر باید از میلگرد آجدار استفاده کرد زیرا به دلیل آجدار بودن برای به کارگیری در میان ملات ساختمان برتری خواهد داشت.
روش محاسبه میلگرد بستر:
روش محاسباتی: در این روش مجموع سطوح مقطع مفتولهای مورد استفاده معادل ۰٫۰۰۰۷سطح مقطع مؤثر دیوار می باشد.
روش تجویزی: به ازای حداکثر هر ۴۰ سانتی‌متر ارتفاع دیوار یک ردیف میلگرد بستر بکار می رود.
