درایر جذبی چیست؟

درایر جذبی

درایر جذبی Adsorption Dryer یکی تجهیزات خشک‌کننده هوای فشرده است که به منظور حذف رطوبت از جریان هوا مورد استفاده قرار می‌گیرد. درایرهای جذبی معمولاً شامل دو برج هستند که به صورت متناوب عمل می‌کنند؛ به‌طوری‌که در یک برج فرآیند جذب رطوبت انجام می‌شود و برج دیگر تحت فرآیند احیا قرار دارد.

ساختار کلی درایر جذبی

دو برج (Tower 1 & Tower 2): هر دو برج حاوی ماده جاذب رطوبت هستند . هوای فشرده وارد یکی از برج‌ها و در آنجا خشک می‌شود هم‌ زمان برج دیگر در حال احیاست.
ماده جاذب (Desiccant): معمولاً از موادی مثل:
آلومینای فعال (Activated Alumina)

سیلیکا ژل (Silica Gel)
زئولیت (Zeolite)
استفاده می‌شود که توانایی جذب بخار آب را دارند.

نحوه عملکرد:

مرحله اول: جذب رطوبت
هوای فشرده مرطوب وارد برج اول می‌شود.
رطوبت هوا توسط ماده جاذب گرفته می‌شود.
هوای خشک از خروجی خارج می‌شود و به سیستم منتقل می‌گردد.

مرحله دوم: احیای برج دوم
ماده جاذب پس از مدتی اشباع می‌شود و نیاز به احیا دارد.
در این حالت برج دوم با عبور دادن مقداری هوای خشک (یا گرم) رطوبت خود را از دست داده و آماده استفاده مجدد می‌شود.

انواع احیای ماده جاذب:

احیا با هوای خشک (Heatless Regeneration):

1.از بخشی از هوای خشک تولید شده برای احیای برج استفاده می‌شود.

مصرف هوا بالاست ولی نیازی به انرژی حرارتی نیست.

2.احیا با گرما (Heated Regeneration):

از هیتر برای گرم کردن هوا استفاده می‌شود تا رطوبت از ماده جاذب جدا شود.

مصرف انرژی بیشتر است ولی هوای فشرده کمتری مصرف می‌شود.

3.احیا با گرما و خلأ (Blower Purge or Vacuum Regeneration):

از دمنده و گرما به طور هم‌زمان استفاده می‌شود.

بسیار مؤثر در احیای کامل ماده جاذب و مناسب برای ظرفیت‌های بالا.

انواع درایر جذبی

1. بدون گرما Heatless Desiccant Dryer

در این نوع درایر، بخشی از هوای خشک‌شده (معمولاً ۱۰ تا ۱۵ درصد) برای احیای ماده جاذب در برج دوم استفاده می‌شود. احیا بدون استفاده از حرارت و فقط با عبور جریان هوا انجام می‌گیرد.

2.با گرمای داخلی Heated Desiccant Dryer

در این مدل، از یک هیتر داخلی برای گرم‌کردن هوای خشک استفاده می‌شود. این هوای گرم از روی ماده جاذب عبور می‌کند و رطوبت آن را خارج می‌کند.

3. با دمنده Blower Purge Desiccant Dryer

این سیستم از یک دمنده برای مکش هوای محیط استفاده می‌کند. هوای محیط پس از گرم‌شدن توسط هیتر، از روی ماده جاذب عبور داده شده و آن را احیا می‌کند در این مدل از هوای فشرده برای احیا استفاده نمی‌شود.

مزایا استفاده ازدرایرجذبی

نقطه شبنم بسیار پایین.
می‌تونه رطوبت هوا رو تا سطح خیلی پایین (مثلاً -40 تا -70 درجه سانتی‌گراد) کاهش بده.
مناسب برای محیط‌های خیلی حساس به رطوبت (مثل تجهیزات ابزار دقیق یا صنایع دارویی).
مناسب برای شرایط سخت و آب‌و‌هوای مرطوب
درایرهای تبریدی در رطوبت بالا کارایی‌شون کاهش پیدا می‌کنه، ولی درایر جذبی همچنان قوی عمل می‌کنه.
پایداری کیفیت هوای خروجی
حتی در نوسانات دمایی یا فشار، عملکرد نسبتاً ثابتی داره.
قابل استفاده در صنایعی که نیاز به هوای خیلی خشک دارن

شرایط نگهداری درایر جذبی

1.بررسی و تعویض مواد جاذب (Desiccant):
ماده جاذب با گذشت زمان و استفاده، خاصیت جذب رطوبت خودش رو از دست می‌ده.
هر ۱ تا ۳ سال بسته به نوع ماده و شرایط کاری نیاز به تعویض دارد.
تغییر رنگ، افزایش رطوبت هوای خروجی یا افت فشار نشونه‌هایی از پایان عمر جاذب هستن.

2بررسی و تعویض فیلترها:
پیش‌فیلتر (Pre-Filter) قبل از ورود هوا به درایر نصب می‌شه تا ذرات جامد و روغن گرفته بشوند .
فیلتر میانی و نهایی: برای جلوگیری از ورود ذرات ریز به سیستم.
این فیلترها باید به‌صورت ماهانه یا فصلی بررسی و در صورت نیاز تعویض بشن

3.کنترل عملکرد شیرها و تایمرها:
شیرهای برقی، پنوماتیکی و تایمرهای سوئیچ‌کردن بین برج‌ها باید به‌درستی کار کنن.
خرابی این قسمت‌ها باعث اختلال در چرخه جذب و احیا می‌شه

4.چک کردن سیستم تخلیه (Purge Exhaust):
اطمینان از باز بودن مسیر خروج هوای احیا و اینکه تخلیه به‌درستی انجام می‌شه.
گرفتگی یا نشتی در این بخش باعث اختلال در احیا می‌شه

5.بررسی نقطه شبنم (Dew Point):
اگر دستگاه مجهز به حسگر نقطه شبنم هست، مرتباً وضعیت رطوبت هوای خروجی رو بررسی کن.
افت نقطه شبنم نشونه نیاز به تعمیر یا تعویض ماده جاذب یا فیلترهاست.

6.تمیزکاری دوره‌ای:
تمیز کردن بیرونی دستگاه، تابلو برق، مسیرهای هوایی و سیستم کنترلی.
جلوگیری از تجمع گرد و غبار و آلودگی، مخصوصاً در محیط‌های صنعتی